liù guó lùn
六国论
liù guó pò miè, fēi bīng bù lì , zhàn bù shàn, bì zài lù qín.
六国破灭,非兵不利 ,战不善,弊在赂秦。
lù qín ér lì kuī, pò miè zhī dào yě.
赂秦而力亏,破灭之道也。
huò yuē: liù guó hù sàng, lǜ lù qín yé? yuē: bù lù zhě yǐ lù zhě sàng, gài shī qiáng yuán, bù néng dú wán.
或曰:六国互丧,率赂秦耶?曰:不赂者以赂者丧,盖失强援,不能独完。
gù yuē: bì zài lù qín yě.
故曰:弊在赂秦也。
qín yǐ gōng qǔ zhī wài, xiǎo zé huò yì, dà zé dé chéng.
秦以攻取之外,小则获邑,大则得城。
jiào qín zhī suǒ de, yǔ zhàn shèng ér dé zhě, qí shí bǎi bèi zhū hóu zhī suǒ wáng, yǔ zhàn bài ér wáng zhě, qí shí yì bǎi bèi.
较秦之所得,与战胜而得者,其实百倍;诸侯之所亡,与战败而亡者,其实亦百倍。
zé qín zhī suǒ dà yù, zhū hóu zhī suǒ dà huàn, gù bù zài zhàn yǐ.
则秦之所大欲,诸侯之所大患,固不在战矣。
sī jué xiān zǔ fù, bào shuāng lù, zhǎn jīng jí, yǐ yǒu chǐ cùn zhī dì.
思厥先祖父,暴霜露,斩荆棘,以有尺寸之地。
zǐ sūn shì zhī bù shèn xī, jǔ yǐ yǔ rén, rú qì cǎo jiè.
子孙视之不甚惜,举以予人,如弃草芥。
jīn rì gē wǔ chéng, míng rì gē shí chéng, rán hòu dé yī xī ān qǐn.
今日割五城,明日割十城,然后得一夕安寝。
qǐ shì sì jìng, ér qín bīng yòu zhì yǐ.
起视四境,而秦兵又至矣。
rán zé zhū hóu zhī dì yǒu xiàn, bào qín zhī yù wú yàn, fèng zhī mí fán, qīn zhī yù jí.
然则诸侯之地有限,暴秦之欲无厌,奉之弥繁,侵之愈急。
gù bù zhàn ér qiáng ruò shèng fù yǐ pàn yǐ.
故不战而强弱胜负已判矣。
zhì yú diān fù, lǐ gù yí rán.
至于颠覆,理固宜然。
gǔ rén yún:" yǐ dì shì qín, yóu bào xīn jiù huǒ, xīn bù jìn, huǒ bù miè.
古人云:“以地事秦,犹抱薪救火,薪不尽,火不灭。
" cǐ yán dé zhī.
”此言得之。
qí rén wèi cháng lù qín, zhōng jì wǔ guó qiān miè, hé zāi? yǔ yíng ér bù zhù wǔ guó yě.
齐人未尝赂秦,终继五国迁灭,何哉?与嬴而不助五国也。
wǔ guó jì sàng, qí yì bù miǎn yǐ.
五国既丧,齐亦不免矣。
yān zhào zhī jūn, shǐ yǒu yuǎn lüè, néng shǒu qí tǔ, yì bù lù qín.
燕赵之君,始有远略,能守其土,义不赂秦。
shì gù yàn suī xiǎo guó ér hòu wáng, sī yòng bīng zhī xiào yě.
是故燕虽小国而后亡,斯用兵之效也。
zhì dān yǐ jīng qīng wèi jì, shǐ sù huò yān.
至丹以荆卿为计,始速祸焉。
zhào cháng wǔ zhàn yú qín, èr bài ér sān shèng.
赵尝五战于秦,二败而三胜。
hòu qín jī zhào zhě zài, lǐ mù lián què zhī.
后秦击赵者再,李牧连却之。
jì mù yǐ chán zhū, hán dān wèi jùn, xī qí yòng wǔ ér bù zhōng yě.
洎牧以谗诛,邯郸为郡,惜其用武而不终也。
qiě yān zhào chù qín gé miè dài jìn zhī jì, kě wèi zhì lì gū wēi, zhàn bài ér wáng, chéng bù dé yǐ.
且燕赵处秦革灭殆尽之际,可谓智力孤危,战败而亡,诚不得已。
xiàng shǐ sān guó gè ài qí dì, qí rén wù fù yú qín, cì kè bù xíng, liáng jiàng yóu zài, zé shèng fù zhī shù, cún wáng zhī lǐ, dāng yǔ qín xiāng jiào, huò wèi yì liàng.
向使三国各爱其地,齐人勿附于秦,刺客不行,良将犹在,则胜负之数,存亡之理,当与秦相较,或未易量。
wū hū! yǐ lù qín zhī dì, fēng tiān xià zhī móu chén, yǐ shì qín zhī xīn, lǐ tiān xià zhī qí cái, bìng lì xī xiàng, zé wú kǒng qín rén shí zhī bù dé xià yàn yě.
呜呼!以赂秦之地,封天下之谋臣,以事秦之心,礼天下之奇才,并力西向,则吾恐秦人食之不得下咽也。
bēi fū! yǒu rú cǐ zhī shì, ér wèi qín rén jī wēi zhī suǒ jié, rì xuē yuè gē, yǐ qū yú wáng.
悲夫!有如此之势,而为秦人积威之所劫,日削月割,以趋于亡。
wèi guó zhě wú shǐ wèi jī wēi zhī suǒ jié zāi! fū liù guó yǔ qín jiē zhū hóu, qí shì ruò yú qín, ér yóu yǒu kě yǐ bù lù ér shèng zhī zhī shì.
为国者无使为积威之所劫哉!夫六国与秦皆诸侯,其势弱于秦,而犹有可以不赂而胜之之势。
gǒu yǐ tiān xià zhī dà, ér cóng liù guó pò wáng zhī gù shì, shì yòu zài liù guó xià yǐ.
苟以天下之大,而从六国破亡之故事,是又在六国下矣。