《送李愿归盘谷序》 韩愈

sòng lǐ yuàn guī pán gǔ xù
送李愿归盘谷序

tài xíng zhī yáng yǒu pán gǔ.
太行之阳有盘谷。
pán gǔ zhī jiān, quán gān ér tǔ féi, cǎo mù cóng mào, jū mín xiān shǎo.
盘谷之间，泉甘而土肥，草木丛茂，居民鲜少。
huò yuē:" wèi qí huán liǎng shān zhī jiān, gù yuē' pán'.
或曰：“谓其环两山之间，故曰‘盘’。
" huò yuē:" shì gǔ yě, zhái yōu ér shì zǔ, yǐn zhě zhī suǒ pán xuán.
”或曰：“是谷也，宅幽而势阻，隐者之所盘旋。
" yǒu rén lǐ yuàn jū zhī.
”友人李愿居之。
yuàn zhī yán yuē:" rén zhī chēng dà zhàng fū zhě, wǒ zhī zhī yǐ: lì zé shī yú rén, míng shēng zhāo yú shí, zuò yú miào cháo, jìn tuì bǎi guān, ér zuǒ tiān zǐ chū lìng qí zài wài, zé shù qí máo, luó gōng shǐ, wǔ fū qián ā, cóng zhě sāi tú, gōng jǐ zhī rén, gè zhí qí wù, jiā dào ér jí chí.
愿之言曰：“人之称大丈夫者，我知之矣：利泽施于人，名声昭于时，坐于庙朝，进退百官，而佐天子出令；其在外，则树旗旄，罗弓矢，武夫前呵，从者塞途，供给之人，各执其物，夹道而疾驰。
xǐ yǒu shǎng, nù yǒu xíng.
喜有赏，怒有刑。
cái jùn mǎn qián, dào gǔ jīn ér yù shèng dé, rù ěr ér bù fán.
才畯满前，道古今而誉盛德，入耳而不烦。
qǔ méi fēng jiá, qīng shēng ér biàn tǐ, xiù wài ér huì zhōng, piāo qīng jū, yì cháng xiù, fěn bái dài lǜ zhě, liè wū ér xián jū, dù chǒng ér fù shì, zhēng yán ér qǔ lián.
曲眉丰颊，清声而便体，秀外而惠中，飘轻裾，翳长袖，粉白黛绿者，列屋而闲居，妒宠而负恃，争妍而取怜。
dà zhàng fū zhī yù zhī yú tiān zǐ yòng lì yú dāng shì zhě zhī suǒ wéi yě.
大丈夫之遇知于天子、用力于当世者之所为也。
wú fēi è cǐ ér táo zhī, shì yǒu mìng yān, bù kě xìng ér zhì yě.
吾非恶此而逃之，是有命焉，不可幸而致也。
qióng jū ér yě chù, shēng gāo ér wàng yuǎn, zuò mào shù yǐ zhōng rì, zhuó qīng quán yǐ zì jié.
穷居而野处，升高而望远，坐茂树以终日，濯清泉以自洁。
cǎi yú shān, měi kě rú diào yú shuǐ, xiān kě shí.
采于山，美可茹；钓于水，鲜可食。
qǐ jū wú shí, wéi shì zhī ān.
起居无时，惟适之安。
yǔ qí yǒu yù yú qián, shú ruò wú huǐ yú qí hòu yǔ qí yǒu lè yú shēn, shú ruò wú yōu yú qí xīn.
与其有誉于前，孰若无毁于其后；与其有乐于身，孰若无忧于其心。
chē fú bù wéi, dāo jù bù jiā, lǐ luàn bù zhī, chù zhì bù wén.
车服不维，刀锯不加，理乱不知，黜陟不闻。
dà zhàng fū bù yù yú shí zhě zhī suǒ wéi yě, wǒ zé xíng zhī.
大丈夫不遇于时者之所为也，我则行之。
cì hou yú gōng qīng zhī mén, bēn zǒu yú xíng shì zhī tú, zú jiāng jìn ér zī jū, kǒu jiāng yán ér niè rú, chù wū huì ér bù xiū, chù xíng pì ér zhū lù, jiǎo xìng yú wàn yī, lǎo sǐ ér hòu zhǐ zhě, qí yú wéi rén, xián bù xiào hé rú yě?" chāng lí hán yù wén qí yán ér zhuàng zhī, yǔ zhī jiǔ ér wèi zhī gē yuē:" pán zhī zhōng, wéi zi zhī gōng pán zhī tǔ, wéi zi zhī jià pán zhī quán, kě zhuó kě yán pán zhī zǔ, shuí zhēng zi suǒ? yǎo ér shēn, kuò qí yǒu róng liáo ér qū, rú wǎng ér fù.
伺候于公卿之门，奔走于形势之途，足将进而趑趄，口将言而嗫嚅，处污秽而不羞，触刑辟而诛戮，侥幸于万一，老死而后止者，其于为人，贤不肖何如也？”昌黎韩愈闻其言而壮之，与之酒而为之歌曰：“盘之中，维子之宫；盘之土，维子之稼；盘之泉，可濯可沿；盘之阻，谁争子所？窈而深，廓其有容；缭而曲，如往而复。
jiē pán zhī lè xī, lè qiě wú yāng hǔ bào yuǎn jī xī, jiāo lóng dùn cáng guǐ shén shǒu hù xī, hē jìn bù xiáng.
嗟盘之乐兮，乐且无央；虎豹远迹兮，蛟龙遁藏；鬼神守护兮，呵禁不祥。
yǐn qiě shí xī shòu ér kāng, wú bù zú xī xī suǒ wàng! gāo wú chē xī mò wú mǎ, cóng zǐ yú pán xī, zhōng wú shēng yǐ cháng yáng!"
饮且食兮寿而康，无不足兮奚所望！膏吾车兮秣吾马，从子于盘兮，终吾生以徜徉！”